Jak czyścić i konserwować stal szlachetną?

 

Stal szlachetna jest chętnie wybieranym i popularnym materiałem używanym do produkcji wyposażenia toalet publicznych. Metalowe dozowniki mydła w płynie, podajniki ręczników papierowych, pojemniki na papier toaletowy, kosze na śmieci, szczotki WC, umywalki, misy WC, uchwyty dla niepełnosprawnych i inne akcesoria łazienkowe są w wielu łazienkach ogólnodostępnych. Podpowiadamy, jak poprawnie konserwować stal szlachetną, by przedmioty z niej wykonane służyły długo i wyglądały estetycznie. Niepoprawne czyszczenie przyczynia się bowiem do powstawania odbarwień i korozji na powierzchni stalowych przedmiotów.

Spis treści

 

Rodzaje stali szlachetnej

Stal szlachetna bywa potocznie określana jako "stal nierdzewna". Pod pojęciem stali szlachetnej kryją się rodzaje stali o wysokim stopniu czystości, wytapiane w specjalnej technologii. Stężenie pierwiastków stopowych i tym samym rodzaj stali określają normy: amerykańska AISI, niemiecka DIN czy europejska EN 10088. Jako wyznacznik przyjmiemy powszechnie stosowaną normę AISI. Najczęściej używanymi do produkcji wyposażenia sanitarnego gatunkami stali szlachetnej są:

  • AISI 430, czyli stal chromowa:
    • dobra odporność na korozję
    • bardzo twarda
    • gładka powierzchnia, łatwa do czyszczenia
    • magnetyczna
  • AISI 304, czyli stal chromowo-niklowa V2A
    • dobra odporność na korozję
    • dodatek niklu wynosi 8-10%, co podnosi odporność na korozję
    • niemagnetyczna
  • AISI 316L, czyli stal chromowo-niklowo-molibdenowa V4A
    • bardzo dobra odporność na korozję
    • dodatek molibdenu V4A znacząco podnosi odporność na korozję, w związku z czym polecana jest do środowisk o zwiększonej ilości tlenków siarki i chlorków
    • niemagnetyczna


Właściwości stali szlachetnej, czyli dlaczego wykorzystuje się ją do produkcji wyposażenia WC

  • odporna na korozję – na powierzchni stali znajduje się bardzo cienka warstwa tlenkowa, która zapobiega zjawisku korozji; odnawia się ona samoistnie pod wpływem tlenu z powietrza lub wody i w naturalny sposób tworzy płaszcz ochronny
  • higieniczna – pozbawiona porów, gładka powierzchnia jest łatwa w czyszczeniu i dezynfekcji
  • wykazuje dużą tolerancję na działanie wysokiej temperatury i wahania temperatur
  • trwała – odporna na uszkodzenia mechaniczne, uderzenia
  • ekologiczna – wyroby ze stali można przetopić i w całości wykorzystać ponownie (50% wyrobów pochodzi z przetopionych odpadów)
  • ekonomiczna – produkty ze stali są droższe od plastikowych, ale są trwalsze i dłużej służą, przez co ostatecznie okazują się tańszym rozwiązaniem
  • nadaje pomieszczeniom elegancki charakter

wyposażenie wc ze stali nierdzewnej
Przyczyny korodowania stali szlachetnej. Dlaczego czyszczenie stali jest tak ważne?

Stal szlachetna jest materiałem odpornym na korozję. Zdarza się jednak, że występuje zjawisko korozji lokalnej. W przypadku urządzeń sanitarnych najczęściej mamy do czynienia ze zjawiskiem korozji wżerowej (związanej z miejscowym uszkodzeniem warstwy ochronnej) lub korozji szczelinowej (wynikającej ze zróżnicowanego natleniania). Korozja wżerowa najczęściej wynika z agresywności otoczenia, tj. może być spowodowana używaniem agresywnych środków czyszczących lub szorowaniem powierzchni stalowych nieodpowiednimi czyścikami. Przyczyną jej powstawania może być także np. obecność chloru w pomieszczeniu, w którym znajduje się stalowy sprzęt (na basenach lub pływalniach).

Stal jest materiałem łatwym w utrzymaniu w czystości i aby długo służyła, trzeba o nią dbać. Wspomnieliśmy już o warstwie tlenkowej, występującej na stali szlachetnej. Brak prawidłowych procedur sprzątania lub nieprzestrzeganie ich może spowodować trwałe uszkodzenie ochronnej warstwy tlenkowej, co przyczynia się do powstawania odbarwień i korozji. Należy uczulić osoby sprzątające, aby regularnie czyściły stalowe wyposażenie WC i tym samym zadbać, by miały na wyposażeniu właściwe środki myjące. Na etykietach niektórych środków czyszczących producenci wyraźnie zaznaczają, że nie należy ich stosować do powierzchni stalowych, chromowanych, niklowanych, gdyż mogą je uszkadzać.
 
Proces odnawiania się ochronnej warstwy tlenkowej na stali szlachetnej
 

Czego używać do czyszczenia stali szlachetnej?

Do czyszczenia stali można używać:

  • środków czystości chemii gospodarczej
  • środków naturalnych, jak np. roztwór octu (w stosunku 20% octu, 80% wody) lub sodę oczyszczoną (2 łyżki na litr ciepłej wody)
  • wody z dodatkiem mydła w płynie
  • płynów do mycia szyb – większość z nich jest bezpieczna dla stali
  • preparatów do mycia i nabłyszczania stali.

Jako materiał doskonale sprawdzają się:

  • szczotki z włosiem naturalnym i z włosiem sztucznym
  • ściereczki z mikrowłókien, włókien chemicznych i naturalnych
  • włókniny z tworzyw sztucznych
  • ścierki gąbczaste, gąbki
  • myjki ciśnieniowe i parowe.


Czego nie wolno stosować do czyszczenia stali szlachetnej?

Należy unikać agresywnych środków myjących i preparatów, które w składzie mają chlor lub wybielacze. Podobnie nie wolno używać wody z basenów. Mogą one spowodować uszkodzenie powłoki tlenków chromu, dzięki którym stal szlachetna jest odporna na korozję. Nie wolno także stosować materiałów, które mogą zarysować powierzchnię, jak np.:
  • wełny stalowej
  • papieru ściernego
  • szorstkich czyścików
  • proszków do szorowania, szlifowania i polerowania itp.

Najczęściej spotykane zabrudzenia stali szlachetnej i sposoby ich usuwania

Gdy na powierzchni przedmiotów ze stali szlachetnej (koszy na odpadki, dozowników mydła, szczotek WC itd.) pojawią się przebarwienia, pierwszym ruchem powinno być umycie ich odpowiednim środkiem. W zależności od rodzaju zabrudzenia stosuje się różne preparaty.

Rodzaj zabrudzenia Sposoby usuwania  Uwagi 
przebarwienia przypominające rdzę umycie powierzchni ścierką z wodą i mydłem, opłukanie bieżącą wodą i wytarcie do sucha; należy zaopatrzyć się w delikatne środki myjące i regularnie myć i osuszać stalowe powierzchnie często spotykane, wynikają głównie z mycia stali niewłaściwymi środkami, ochlapywania uryną lub środkami zawierającymi reagujące ze stalą składniki; występują na powierzchniach sprzętów, a wnętrza i krawędzie są najczęściej wolne od przebarwień
rdza zastosować środki kwaśne o niskim pH, opłukać zimną wodą i wytrzeć do sucha środki kwaśne można stosować również do usuwania osadów z kamienia 
odciski palców usuwać z użyciem płynu do mycia szyb lub stosując spirytus albo ścierkę nasączoną delikatnym detergentem; następnie obmyć zimną wodą i wytrzeć do sucha jak już wspomnieliśmy, większość płynów do mycia szyb nadaje się do czyszczenia stali
oleje, smary, tłuszcze umyć rozpuszczalnikiem organicznym, następnie przetrzeć ciepłą wodą z mydłem lub delikatnym środkiem myjącym, opłukać czystą wodą i wytrzeć do sucha  
farba przetrzeć rozpuszczalnikiem do farb, umyć czystą wodą i wytrzeć do sucha  
silne zabrudzenia, przebarwienia i naloty temperaturowe czyścić detergentem, opłukać zimną wodą i wytrzeć na sucho jeśli jest to stal szczotkowana, należy usuwać zabrudzenia czyszcząc w kierunku struktury szczotkowania
zarysowania delikatnie szlifować z użyciem włókniny (bez dodatku żelaza) w kierunku zgodnym z oryginalnym szlifowaniem, umyć łagodnym środkiem myjącym a następnie czystą wodą, wytrzeć na sucho zanim przystąpimy do usuwania zarysowań, warto zrobić test w niewidocznym miejscu; szlifować w kierunku struktury szczotkowania

Wskazówki dotyczące pielęgnacji stali szlachetnej

Poniższa lista porad ma na celu wyeliminowanie najczęściej pojawiających się przy konserwacji stali problemów, które dotyczą zachowania estetycznego wyglądu metalowych suszarek do rąk, koszy na odpady, dozowników mydła, dozowników ręczników jednorazowych i wielu innych sprzętów.
 
Problem Porada
Czyszczenie sprzętów ze stali szlachetnej satynowej (matowej, szczotkowanej) należy czyścić zgodnie z kierunkiem szczotkowania, aby nie uszkodzić struktury
Osady wapienne i smugi po myciu stalowych powierzchni zawsze trzeba je wycierać do sucha
Kurz i pyłki na sprzętach należy dobrać niestrzępiące się i niepylące szmatki, które nie pozostawiają drobin na czyszczonych powierzchniach; dobrym rozwiązaniem są ścierki z mikrofibry
Mimo regularnego czyszczenia, na stalowych sprzętach pojawiają się odbarwienia lub rdza sprawdzić, czy używamy odpowiedniego środka myjącego, a jeśli tak zwiększyć częstotliwość mycia, aby pozbywać się niepożądanych osadów
Sprzęty ze stali szlachetnej mają długo zachować swój wygląd zaopatrzyć się w preparaty do pielęgnacji stali szlachetnej; tworzą one dodatkowe cienkie warstwy ochronne, które przy stosowaniu delikatnych środków myjących utrzymują się na stalowych powierzchniach od kilku dni do nawet kilku tygodni w zależności od intensywności użytkowania

 

Ryszard Kurek

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment publikacji (tekst, grafika, obrazy, zdjęcia, pliki oraz inne dane) prezentowany w sklepie internetowym OLE.PL nie może być powielany lub rozpowszechniany w żadnej formie i w żaden sposób bez uprzedniego zezwolenia. Wszelkie znaki towarowe, znaki graficzne, nazwy własne i inne dane są chronione prawem autorskim i należą do ich właścicieli. 

Kategorie